Hình siêu âm thang xám có kiểu nhiễu đốm. Kiểu nhiễu này không phải là hình của tán xạ trong mô, mà do hiện tượng phản âm giao thoa (interference pattern). Nhiễu đốm là những hạt (granular appearance) của hình siêu âm do tương tác cấu tạo và phá hủy của trường siêu âm từ vật phản xạ âm của mô (tissue reflectors). Nhiễu đốm có kiểu chấm sáng chồng lên hình siêu âm, làm giảm độ ly giải tương phản và làm mờ các chi tiết nhỏ.
Siêu âm 2D gồm nhiều đường quét thu được trong một khoảng thời gian có giới hạn. Nhưng dữ liệu của một đường quét không chỉ có được từ các cấu trúc nằm theo đường quét này. Tín hiệu cuối cùng nhận được còn do tác động qua lại xuất phát từ ngoài đường truyền chùm sóng âm chính. Khi thay đổi dữ liệu đường quét sẽ có ảnh hưởng đến việc mô tả chính xác cấu trúc giải phẫu vùng khám. Một đối tượng thuần nhất được quét sẽ có một ảnh với độ sáng tương ứng. Có được độ sáng thuần nhất khi mô tả đúng vật liệu đã quét. Độ sáng không thuần nhất được gọi là đốm âm học do giao thoa tạo ra từ nhiều đường phản xạ.
Tán xạ trong mô mềm, máu và chất vô định hình theo nhiều hướng khác nhau trở lại đầu dò siêu âm và các mặt sóng từ tán xạ đập vào đầu dò cùng lúc. Kết quả là hình ảnh giao thoa sẽ biến đổi theo thời gian chứ không giữ nguyên. Hình ảnh với tín hiệu thay đổi tạo nên sáng tối khác nhau được gọi là đốm.
Siêu âm 2D gồm nhiều đường quét thu được trong một khoảng thời gian có giới hạn. Nhưng dữ liệu của một đường quét không chỉ có được từ các cấu trúc nằm theo đường quét này. Tín hiệu cuối cùng nhận được còn do tác động qua lại xuất phát từ ngoài đường truyền chùm sóng âm chính. Khi thay đổi dữ liệu đường quét sẽ có ảnh hưởng đến việc mô tả chính xác cấu trúc giải phẫu vùng khám. Một đối tượng thuần nhất được quét sẽ có một ảnh với độ sáng tương ứng. Có được độ sáng thuần nhất khi mô tả đúng vật liệu đã quét. Độ sáng không thuần nhất được gọi là đốm âm học do giao thoa tạo ra từ nhiều đường phản xạ.
Tán xạ trong mô mềm, máu và chất vô định hình theo nhiều hướng khác nhau trở lại đầu dò siêu âm và các mặt sóng từ tán xạ đập vào đầu dò cùng lúc. Kết quả là hình ảnh giao thoa sẽ biến đổi theo thời gian chứ không giữ nguyên. Hình ảnh với tín hiệu thay đổi tạo nên sáng tối khác nhau được gọi là đốm.
Do đốm bao gồm một số lượng lớn tán xạ, tương ứng giữa độ sáng tối hình ảnh với cấu trúc không còn là 1--1 nữa. Các tín hiệu dội yếu từ các đốm chồng lên các tín hiệu dội lại khác, kết quả là đốm được phủ trong vùng có tín hiệu dội cao. Đốm thường có liên quan đến vùng không có phản xạ mạnh, như trong mô mềm.
Đốm là nhiễu của hình ảnh siêu âm, xuất hiện khi phản âm trở về kết hợp lại và tập trung trên mặt đầu dò siêu âm. Trong kỹ thuật Doppler, công suất toàn bộ của phổ thu nhận được biến đổi tương tự như cách của đốm.
Công nghệ spatial compound sonography (siêu âm đa hướng), temporal compounding (tổng hợp thời gian) và frequency compounding (tổng hợp tần số) giúp khử nhiễu đốm.
COMPOUND IMAGING
Compound imaging có khả năng thu thập nhiều khung hình có tần số khác nhau (frequency compound imaging) hoặc từ nhiều góc khác nhau (spatial compound imaging) và kết hợp các hình này thành một hình đa tần số (multifrequency compound image) hay đa góc (multiangle compound image) duy nhất .
Phần lớn spatial compounding để khám tuyến vú nhằm cải thiện chất lượng hình ảnh, dễ thấy tổn thương có độ tương phản thấp và xác định rõ đường viền và cấu trúc trong lòng. Nhưng còn giới hạn khi phân biệt lành với ác tính.
Frequency compound chỉ dùng trong siêu âm vú có can thiệp. Là sự kết hợp nhiều hình ảnh phát hiện với nhiều dải tần số khác nhau với 2 tần số trung tâm khác nhau (10 và 14MHz) thành 1 hình kết hợp duy nhất.
Phát hiện tổn thương (Lesion Detection)
Frequency compound C14 có giá trị (như tissue harmonic imaging (THI)) trong phát hiện tổn thương. Nói chung trong trường hợp tổn thương nông, C14 có tỉ lệ phát hiện cao, trong khi C10 mô tả tổn thương tốt hơn. Điều này có thể do tần số cao hơn và tăng âm sau mạnh hơn với C14.
C10 mô tả cấu trúc echo tổn thương tốt nhất, vì làm giảm nhiễu đốm và các nhiễu ồn , nên xác định cấu trúc bên trong tổn thương tốt hơn đặc biệt là thành phần của tổn thương dạng nang.
Chất lượng hình (Image Quality)
Frequency compound quét với nhiều tần số tạo ra nhiều kiểu nhiễu đốm cho mỗi khung hình. Bình quân hóa các khung hình làm giảm nhiễu đốm và dạng hạt trên hình siêu âm qui ước do đó làm tăng chất lượng hình. Khả năng tăng cường chất lượng hình của spatial compoud sonography xin xem bài riêng về spatial compound imaging.
Frequency compouding tăng cường khả năng phân tích cấu trúc echo tổn thương nhưng có giới hạn về đánh giá đường viền, yếu tố giúp phân biệt lành và ác tính.
Tài liệu tham khảo:
COMPOUND IMAGING
Compound imaging có khả năng thu thập nhiều khung hình có tần số khác nhau (frequency compound imaging) hoặc từ nhiều góc khác nhau (spatial compound imaging) và kết hợp các hình này thành một hình đa tần số (multifrequency compound image) hay đa góc (multiangle compound image) duy nhất .
Phần lớn spatial compounding để khám tuyến vú nhằm cải thiện chất lượng hình ảnh, dễ thấy tổn thương có độ tương phản thấp và xác định rõ đường viền và cấu trúc trong lòng. Nhưng còn giới hạn khi phân biệt lành với ác tính.
Frequency compound chỉ dùng trong siêu âm vú có can thiệp. Là sự kết hợp nhiều hình ảnh phát hiện với nhiều dải tần số khác nhau với 2 tần số trung tâm khác nhau (10 và 14MHz) thành 1 hình kết hợp duy nhất.
Phát hiện tổn thương (Lesion Detection)
Frequency compound C14 có giá trị (như tissue harmonic imaging (THI)) trong phát hiện tổn thương. Nói chung trong trường hợp tổn thương nông, C14 có tỉ lệ phát hiện cao, trong khi C10 mô tả tổn thương tốt hơn. Điều này có thể do tần số cao hơn và tăng âm sau mạnh hơn với C14.
C10 mô tả cấu trúc echo tổn thương tốt nhất, vì làm giảm nhiễu đốm và các nhiễu ồn , nên xác định cấu trúc bên trong tổn thương tốt hơn đặc biệt là thành phần của tổn thương dạng nang.
Chất lượng hình (Image Quality)
Frequency compound quét với nhiều tần số tạo ra nhiều kiểu nhiễu đốm cho mỗi khung hình. Bình quân hóa các khung hình làm giảm nhiễu đốm và dạng hạt trên hình siêu âm qui ước do đó làm tăng chất lượng hình. Khả năng tăng cường chất lượng hình của spatial compoud sonography xin xem bài riêng về spatial compound imaging.
Frequency compouding tăng cường khả năng phân tích cấu trúc echo tổn thương nhưng có giới hạn về đánh giá đường viền, yếu tố giúp phân biệt lành và ác tính.
Tài liệu tham khảo:
1/ Basic Ultrasound, Echocardiography and Doppler for Clinicians, Asbjorn Stoylen, Dr Med., NTNU Norwegian University of Science and Technology, March 2010.
2/ Cơ sở kỹ thuật siêu âm, Nguyễn Đức Thuận, Nguyễn Vũ Sơn, Trần Anh Vũ, Nxb Khoa học và Kỹ thuật, Hà nội, 2003.
3/ Z_Breast Ultrasound Current Technology and Clinical Applications, Donna M.Reeves, The University of Texas, MD Anderson Cancer Center.
4/ Tissue Harmonic Imaging, Frequency Compound Imaging and Conventional Imaging: Use and Benefit in Breast Sonography, Benoit Mesurolle, Tarek Helou, Mona El-Khoury, Michael Edwardes, Elizabeth J. Sutton, Ellen Kao, J Ultrasound in Medicine, 2007;26:1041-1051.
2/ Cơ sở kỹ thuật siêu âm, Nguyễn Đức Thuận, Nguyễn Vũ Sơn, Trần Anh Vũ, Nxb Khoa học và Kỹ thuật, Hà nội, 2003.
3/ Z_Breast Ultrasound Current Technology and Clinical Applications, Donna M.Reeves, The University of Texas, MD Anderson Cancer Center.
4/ Tissue Harmonic Imaging, Frequency Compound Imaging and Conventional Imaging: Use and Benefit in Breast Sonography, Benoit Mesurolle, Tarek Helou, Mona El-Khoury, Michael Edwardes, Elizabeth J. Sutton, Ellen Kao, J Ultrasound in Medicine, 2007;26:1041-1051.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét